Καλό ταξίδι Αντρέα!
Ηλίας Λιούγκος, Αθήνα, 24 Μαρτίου 2010
Εφυγε στα 62 του χρόνια ο ποιητής, δοκιμιογράφος και θεωρητικός του σινεμά Αντρέας Παγουλάτος, μια ιδιαίτερη μορφή των ελληνικών γραμμάτων, αλλά και του σινεμά.
Από το 1970 έως το 1988, στο Παρίσι, συμμετείχε στη γέννηση του ποιητικού γλωσσοκεντρικού κινήματος. Τα βιβλία ποίησής του, «Επίμαχα» (1973), «Κορμί κείμενο» (1975) και τα ποιήματά του, που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά, θεωρούνται από τα πρώτα γλωσσοκεντρικά κείμενα.
Το 1973 ιδρύει το περιοδικό «Χνάρι» (1973-1976) και ακολουθούν τα «Χνάρια», το 1985, που συνδιευθύνει με τον ζωγράφο Γιώργο Λαζόγκα. Υπήρξε για πολλά χρόνια υπεύθυνος του τομέα ποίησης στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Διηύθυνε μαζί με τον Νάνο Βαλαωρίτη το περιοδικό «Συντέλεια» (Εξάντας), ενώ μέχρι τον θάνατό του συνδιηύθυναν τη «Νέα Συντέλεια» (Αγκυρα).
Δημοσίευσε δοκίμιά του σε περιοδικά, εφημερίδες και ειδικές εκδόσεις των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας και του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (στο πλαίσιο, ιδιαίτερα, του φεστιβάλ «Κινηματογράφος και πραγματικότητα», το οποίο ξεκίνησε μαζί με τον Β. Σπηλιόπουλο πριν από 18 χρόνια). Πάνω στην ποίησή του έγιναν ταινίες (Καπλανίδης, Πλαϊτάκης κ.ά.) και βίντεο-ποιήματα (Σαντοριναίος), ενώ άλλα ποιήματά του μελοποιήθηκαν. Εχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές: «Οργια και εμπόδια», «Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι», «Επίμαχα, Κορμί κείμενο», «Πέραμα». Αλλα βιβλία του: «Φώτος Λαμπρινός», «Ιστορία και πολιτική στο έργο του Παντελή Βούλγαρη», «Νικόλαος Κάλας», «Νάνος Βαλαωρίτης» κ.ά.
*από την εφημ. Ελευθεροτυπία, Τρίτη 23 Μαρτίου 2010 Πρωτοσέλιδο στην εφημερίδα "εποχή"
Αντρέας Παγουλάτος, 1948 - 2010
«Έφυγε» ο ποιητής της πρωτοπορίας
Από τη Δευτέρα 23 Μαρτίου, ο ποιητής Αντρέας Παγουλάτος, εξέχουσα μορφή των ελληνικών γραμμάτων, δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας. Εκτός από την πρωτοποριακή ποιητική του γραφή, με έργα όπως τα «Επίμαχα», «Κορμί Κείμενο», «Όργια και εμπόδια», «Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι» και «Πέραμα», ο Παγουλάτος διακρίθηκε και ως δοκιμιογράφος, θεωρητικός κινηματογράφου και μεταφραστής. Τα κείμενά του διαπερνά μια εκλεπτυσμένη αντίληψη της αισθητικής, συνδυασμένη με το αίτημα της κοινωνικής χειραφέτησης. Ψάξτε τα, διαβάστε τα, διαδώστε τα. Ανιδιοτελής και ακούραστος εργάτης της τέχνης, εκπροσώπησε την ελληνική ποίηση σε δεκάδες συναντήσεις στο εξωτερικό, ενώ το Λόγο του μελοποίησαν σύγχρονοι έλληνες συνθέτες (Ηλίας Βαμβακούσης, Θάνος Μικρούτσικος, Παναγιώτης Μπούσαλης, Χάρης Ξανθουδάκης, Πάρις Παρασχόπουλος, Θωμάς Σλιώμης).
Πάνω απ’ όλα, ο Παγουλάτος υπήρξε ένας παντοτινά νέος στην καρδιά και στο μυαλό, πρότυπο ασυμβίβαστου ποιητή και διανοητή, πηγή συνεχούς δημιουργίας που με την προσωπική του πορεία φώτισε λίγο περισσότερο την ομορφιά της τέχνης και το αίτημα ενός καλύτερου κόσμου. Στο πρόσωπό του αποχαιρετάμε έναν αγαπητό φίλο και έναν πολύτιμο δάσκαλο. Ως ελάχιστο φόρο τιμής, η «Εποχή» δημοσιεύει μία συλλογή κειμένων του ίδιου του ποιητή, αλλά και άλλων, στη μνήμη του.
Επιμέλεια: Λιάνα Μαλανδρενιώτη, Ηρακλής Οικονόμου, Αντώνης Μποσκοΐτης
* * *
Ο Αντρέας Παγουλάτος για τη μουσική
«Απ’ όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, από μικρό παιδί έγραφα ποιήματα και συνειδητά από την πρώτη κιόλας εφηβεία μου. Δεν μπορώ να πω με μεγάλη βεβαιότητα κάτω από ποιες συνθήκες πρωτάρχισα να το κάνω. Εντοπίζω μονάχα μια γενική φαντασιακή ατμόσφαιρα που προσπαθούσα να αρθρώσω και να εκφράσω με λέξεις. Διάβαζα επίσης ποίηση, λογοτεχνία και ιστορία από πολύ νωρίς, στα ελληνικά και λίγο αργότερα στα γαλλικά. Παρόλο, όμως, που γνώρισα μεγάλους ποιητές, δέχτηκα κυρίως επιδράσεις από τη σύγχρονη μουσική, που άκουγα με πάθος από πολύ μικρός χάρη στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας στην αρχή και με γοήτευε: Στραβίνσκι, Μπάρτοκ, Σχολή της Βιέννης και ιδίως Βαρέζ και αργότερα Μεσσιάν, Νόνο, Μπέριο, Ξενάκη, Χρήστου. Αυτές οι επιρροές - μαζί με τη ρεμπέτικη, λαϊκή, ελληνική αλλά και τη βραζιλιάνικη και την αφρικανική μουσική - έπαιξαν για μένα ένα σημαντικό ρόλο…».
(Νάνος Βαλαωρίτης - Αντρέας Παγουλάτος, «Ένας διπλός διάλογος», «Ουτοπία», τ. 30, Μάιος - Ιούνιος 1998)
«Εδώ δούλεψα στο ραδιόφωνο παρουσιάζοντας τη βραζιλιάνικη μουσική και την ποίηση. Η βραζιλιάνικη μουσική έχει μεγάλη παράδοση με πολύ πλούτο, με μεγάλους τραγουδοποιούς και συνθέτες. Ήταν μια εκπομπή που ξάφνιασε γιατί εδώ δεν είχαν ξεκαθαρισμένα στο μυαλό τους οι ακροατές ότι είναι κάτι το ξεχωριστό. Τη συνδυάζανε μόνο με το λάτιν. Είχα δουλέψει για αυτό πολύ και στο Παρίσι, είχα αρχίσει να μεταφράζω μεγάλους Βραζιλιάνους ποιητές. Ήμουν ο πρώτος που μετέφρασα τα Ετερώνυμα του Πεσόα…»
(Συνέντευξη στον Θανάση Συλιβό, «Μετρονόμος», τ. 33, Απρίλιος - Ιούνιος 2009)
Ο μελοποιημένος Αντρέας Παγουλάτος
Υπήρχαν σκέψεις για ένα ενιαίο μουσικό έργο του Μικρούτσικου βασισμένο στην ποίηση του Παγουλάτου. Αυτές ακριβώς οι σκέψεις οδήγησαν στη δημιουργία του έργου Κυμαινόμαστε μέσα από την πρώτη συλλογή του ποιητή με τίτλο Επίμαχα.
Το 1973 ο Παγουλάτος φεύγει για το Παρίσι. Από τον κύκλο του Θάνου Μικρούτσικου είχε ήδη γνωριστεί με προσωπικότητες από τον χώρο της σύγχρονης μουσικής, όπως ο Παπαϊωάννου και ο Χάρης Ξανθουδάκης. Το διάστημα τέλη του 1970 - αρχές του ΄80, θα συνεργαστούν με τον Ξανθουδάκη στη δημιουργία δύο έργων. Το ένα από αυτά, με τίτλο Commentarium, συμπεριλαμβάνεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού της Νέας Συντέλειας. Στο δεύτερο, συμμετείχε και ο Pierre Ρηγόπουλος, περίφημος κρουστός μουσικός.
* * * *
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο Παγουλάτος συνεργάζεται με τον κιθαριστή και συνθέτη Πάρη Παρασχόπουλο με ένα Πανμεσογειακό Κουιντέτο σε αρκετές συναυλίες στο εξωτερικό. Αρκετά χρόνια αργότερα, ένα από τα τραγούδια του Παρασχόπουλου σε ποίηση Παγουλάτου θα ακουστεί με τη φωνή του Γιώργου Μεράντζα μέσα στο Πολυτεχνείο της Αθήνας. Επίσης στο τελευταίο τεύχος της Νέας Συντέλειας, στο cd της έκδοσης, υπάρχει ένα τραγούδι των Παρασχόπουλου - Παγουλάτου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 συνεργάζεται με τον πρωτοποριακό συνθέτη Θωμά Σλιώμη. Μελοποιούνται τρία ποιήματα, προορισμένα για τη Μαρία Φαραντούρη, από τα οποία τελικά κυκλοφορεί μόνο το ένα στο cd του Σλιώμη με τίτλο Cantos. Να τι έγραφε στο ένθετο εκείνης της δισκογραφικής έκδοσης ο συνθέτης Θωμάς Σλιώμης: Συναντιόμαστε ξανά με τον Αντρέα, αυτή τη φορά στην Αθήνα. Παίζω ένα σύντομο κομμάτι στο πιάνο, μιλάμε, μετά μου δίνει μερικά ποιήματα του. Έχω διαβάσει πρόσφατα το Black Out του Μπαλεστρίνι και το Κορμί Κείμενο του Αντρέα. Ξανά, για μια ακόμη φορά. Δύο από τα σημαντικότερα κείμενα της νεοτερικής ποίησης. Τα επόμενα χρόνια, ο Παγουλάτος συνεργάζεται με τους πειραματικούς συνθέτες Σπύρο Φάρο και Κώστα Σίγκαρετ. Το 2003 γνωρίζεται με τον τραγουδοποιό Ηλία Βαμβακούση. Μέσα σε τέσσερα χρόνια ολοκληρώνεται η μελοποίηση του Περάματος, της πιο πρόσφατης συλλογής του Παγουλάτου, με το χαρακτήρα ενιαίου μουσικού έργου. Σε μία πρώτη έκδοση, ο δίσκος κυκλοφόρησε στην Ιταλία ύστερα από δύο συναυλίες του συγκροτήματος Πλάνητες Εν Πλω στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι.
Πριν απ’ αυτή τη δίγλωσση έκδοση του Περάματος, σε ελληνικά και ιταλικά, πέντε από τα μέρη του έργου είχαν κυκλοφορήσει με τα cd και πάλι της Νέας Συντέλειας. Αυτή τη στιγμή επίκειται η ελληνική έκδοση του Περάματος από την ανεξάρτητη εταιρεία Αιγίς, η οποία θα συνοδεύεται κι από μία ταινία του διακεκριμένου ντοκιμαντερίστα Γιάννη Λάμπρου. Οι τελευταίες μελοποιήσεις στην ποίηση του Παγουλάτου έχουν πραγματοποιηθεί από τους νεότερους τραγουδοποιούς Παναγιώτη Μπούσαλη και Επίκουρο Τριανταφυλλίδη.
Αντώνης Μποσκοΐτης (blog «Άσματα και Μιάσματα»)
~~~~~///~~~~~
Ανασαίνουμε τη σάψη ενός κόσμου που /μας/ πεθαίνει
Τελικά η τέχνη στις μέρες μας, (για να συνεχίσω από μια σκέψη μου στο Πριν), με τον λιγότερο ή περισσότερο πρωτοποριακό, ακόμα και συμβατικό της δρόμο, μοιάζει με το ανέκδοτο του καλού πρόσκοπου που περνάει με το ζόρι τη γιαγιά στο απέναντι πεζοδρόμιο, προκειμένου να κάνει την καλή πράξη της μέρας. Σα να προσπαθούν κάποιοι λίγοι να πείσουν τους πολλούς που περί άλλα τυρβάζουν. Να μιλήσουν για κάτι που στους άλλους φαίνεται άχρηστο και περιττό.
Πιο χαμηλά σάψη/ σκουριασμένη αντένα/ βροντά θάνατος, ξαναδιαβάζω από τη συλλογή «Προς-Στοιχειώσεις-Πόροι» τα ποιήματα λέξεις/έννοιες/εικόνες/συν αισθήματα/ συνθήματα του Αντρέα Παγουλάτου-Πέτσα (1946-2010, για να καταγράψουμε επακριβώς τη γενεαλογική του ταυτότητα). Και πάντως, σε όσους βιάζονται να απορρίψουν τον πειραματικό/πρωτοποριακό χαρακτήρα των ποιητικών γλωσσοκεντρικών του επιλογών, η αντιστοίχηση του ουσιαστικού «σάψη» με το ποίημα Άγραφον του Άγγελου Σικελιανού (πέρα απ’ τη σάψη, υπόσκεση μεγάλη,/ αντιφεγγιά του Αιώνιου, μα κι ακόμα/ σκληρή του Δίκαιου αστραπή κ’ ελπίδα) αποτελεί μια ελάχιστη ένδειξη της κλασσικής του παιδείας και συνέχειας στην εξέλιξη της ποιητικής του.
Τέσσερα πράγματα θα μπορούσα εν θερμώ να πω για τον Αντρέα, για τον οποίο πάντως δεν κάνω νεκρολογία. Θεμιτή η έκφραση αγάπης και απότιση τιμής στον προσφιλή σου: (σχεδιασμένη, πέραν του δέοντος ψύχραιμη σε μια περίσταση θανάτου, ή από καρδιάς), δεν μπορεί παρά να έχει χαρακτήρα επίκαιρο και να ολοκληρώνεται σχεδόν με το τέλος της εξοδίου ακολουθίας. Δεν είναι όμως αυτό που ταιριάζει στον Παγουλάτο. Άλλωστε οι δημιουργοί μιλάνε με το έργο τους και από την άποψη αυτή κατάφερε, παρά το βιαστικό της αποχώρησης, να καταθέσει ένα μεγάλο πολυσύνθετο και πολυποίκιλο υλικό -που μακάρι να διασωθεί, να ταξινομηθεί και να αξιοποιηθεί από μελετητές/συμπορευτές-συντρόφους/φίλους.
Να προσμετρήσει στην ηθική (και πολιτική) του συγκρότηση η συνειδητή αποστασιοποίησή του από τα λογοτεχνικά σαλόνια και η καλλιτεχνική του συμπόρευση με αριστερούς, γιατί όχι και αναρχικούς χώρους (και πάντως όχι της καθεστηκυίας γραφειοκρατικής αριστεράς), δεν συναγελάστηκε με γκλαμουράτους του συστήματος, μήτε με ανθρώπους του Συγκροτήματος που εξακολουθούν να λυμαίνονται την πνευματική ζωή, διαμοιράζοντας τα ιμάτια της.
Κι όμως, 20 χρόνια πριν βρέθηκε μεταξύ των βασικών συντελεστών στις εκπομπές: «Xρώματα» (EPT 1), «Ψηφιδωτό», «Nέες Eικόνες»,«H Tέχνη της φωτογραφίας», είχε την ευθύνη του ετήσιου φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του Γαλλικού Ινστιτούτου, πάνω στο έργο του βασίστηκαν ταινίες που πέρασαν στην ελληνική τηλεόραση. Δε διάβαζε ποιήματα στο Μέγαρο, αλλά στο Νοsotros, δεν έπινε γκαζόζα στο Ντόλτσε, αλλά στο πατάρι του Κοραή και στην πλατεία Σεπολίων, δεν προτιμούσε το Κολωνάκι αλλά μίλαγε για τον Ρίτσο στην Πετρούπολη. (με γραφές που άντλησαν από την α φωνία προσ ώπων σ’ ένα ανοιχτό και ατελείωτο λογαριασμό με τον κόσμο/ κόσμος να μπορεί γοργά να γεμίσει τα κενά του/ να διαγράψει τους φόνους του/ αποκτώντας εύκολα κι απο τρόπαια ένα νόημα/ μια και για πάντα αποδεχτή τροχιά).1
Τέσσερις παρατηρήσεις, λοιπόν: α) Από την αρχή μέχρι το τέλος δημιουργούσε, συμμετείχε, ή συνεργαζόταν με περιοδικά, πιστός σε συλλογικότητες, ανοιχτός σε προτάσεις, δημιουργικός σε ιδέες, δίχως η συλλογική έκφραση να περιορίζει/εμποδίζει την ατομικότητα του έργου του, που διατηρούσε το προσωπικό και ευδιάκριτο στίγμα του.
β) Οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες, με βάση και άξονα πάντα την ποίηση -ο Αντρέας ήταν πρώτα ποιητής - εκτείνονταν στον κινηματογράφο (έρευνα, μελέτη, ιστορία, θεωρία, αισθητική), στο θέατρο, στα εικαστικά και βεβαίως στην ιστορία και θεωρία της λογοτεχνίας. Θεωρητικά εξοπλισμένος, διαχειριζόταν με ικανότητα τα εργαλεία της δουλειάς του, διατηρώντας μια αναλυτική σκέψη και μια πρωτοπόρα ματιά που ξεχώριζαν. (Διόλου αυτονόητη συνθήκη στο λογοτεχνικό χώρο με τα πολλά πληκτικά και ανούσια φληναφήματα στο όνομα της «κριτικής ανάλυσης» και του «δοκιμίου»).
γ) Διακριτή-πρωταρχική συνισταμένη της δουλειάς, η επι κοινωνία, ένα ανοιχτό βήμα διαλόγου που οφείλει να διατηρεί, με το κοινό, ο δημιουργός. Όχι με τη μορφή των ανούσιων και πληκτικών παρουσιάσεων που μας κατακλύζουν, υποχρεώνοντας πολλούς να περιφέρονται βαριεστημένα από χώρο σε χώρο, αλλά με τη ζωντάνια των μαραθώνιων(!) ποιητικών αναγνώσεων -με μουσική εναλλαγή και διάλογο-, με μια πραγματική επαφή και συνύπαρξη νεότερων και καταξιωμένων, μια διαρκής γιορτή ποίησης και μουσικής απ’ όπου δεν έλειπαν ποτέ οι νεκροί ποιητές που πάντα εύρισκαν θέση ισότιμη στις εκδηλώσεις. Παρά τον εξ αρχής σαφή προσανατολισμό του στον υπερρεαλισμό και στη γλωσσοκεντρική γραφή, που υπεράσπιζε με σθένος και επεδίωκε να εκπροσωπεί, δεν τον διέκρινε μονομέρεια στις επιλογές ποιητών, προτείνοντας σε δημιουργούς όλων των τάσεων και των λογοτεχνικών ρευμάτων. Τέλος ίσως είναι ο μόνος που στήριξε και προώθησε ισότιμα και με εμμονή νέους ανθρώπους.
δ) Παρότι η λογοτεχνία βάρυνε αναμφισβήτητα στους προσανατολισμούς και στο έργο του εντούτοις καλλιεργούσε περισσότερο τις σχέσεις του με μουσικούς και κινηματογραφιστές, ενδεχομένως -μαζί με το θέατρο- οι βαθύτερες αγάπες του. Ίσως γι’ αυτό κι οι περισσότεροι που τον συνόδευσαν στην τελευταία δημόσια εμφάνισή του, ήταν άνθρωποι της μουσικής και της 7ης τέχνης, ενώ απουσίαζαν πολλοί από τους ποιητές, συγγραφείς -ακόμη κι ως επίσημη εκπροσώπηση-, αλλά και τους περιοδικάριους, παραδόξως. Και μάλιστα αν σκεφτούμε πως έτσι που περιθωριοποιήθηκε η ποίηση στις μέρες μας, μοιάζει με το παιχνίδι του χαμένου θησαυρού: πρέπει να ψάξεις πολύ για να την ανακαλύψεις. Συνήθως στο παιχνίδι πια (στις χαρές, λύπες, μικροεντάσεις, πάθη, απρέπειες) συμμετέχουν μονάχα οι της συντεχνίας, παλιότεροι και νέοι. Γιατί οι άλλοι δεν έχουν το χρόνο και την όρεξη. Δεν είχε κι άδικο ο Μιχάλης Κατσαρός όταν έλεγε «Τι τη θέλετε την ποίηση; Δεν παίρνετε κανένα βίντεο;»). Ή μήπως τώρα, με την παρουσία του πάντα αισιόδοξου Αντρέα Παγουλάτου, θ’ αλλάξουν οι συσχετισμοί στον πάνω κόσμο;
Κώστας Κρεμμύδας
"Πόροι"
Ανδρέας Παγουλάτος
δείτε στο:
http://genesis.ee.auth.gr/dimakis/mandragoras/2/4.html
ΥΠΟΘΗΚΕΣ
«Πέραμα»
(απόσπασμα)
του Αντρέα Παγουλάτου
φωνές
χιλιάδες φωνές:
γαμώ το κέρατό σας
δοσίλογοι σπιούνοι τζάκια εξουσίας
τοπία ολέθρου κι οι βόμβες να πουλιούνται
για να πέφτουν να φέρνουν ίδιο σ’ όλους θάνατο
κι αυτοί που δεν λογίζονται ν’ αντισταθούν κι οι άλλοι
με το δισάκι και
οι άρρωστες ψυχές
κάτω από
το μαστίγιο
αλυχτούν
σαν τα σκυλιά
δαγκώνουν
τις σάρκες τους
στο διάβολο αδικητές
διψάτε για αίμα βρυκόλακες
εμποδίζετε μ’ όλα τα μέσα το πέρασμα
μια διάφανη ώρα όταν ο χρόνος ξαπλώνεται
στον ξάστερο ουρανό και μ’ ένα άλμα του
λαμπρύνει
την αυγή
φωνές και πάλι
φωνές: αυγή αυγούλα
ευωδιά από εφηβικά φιλιά
που ανακαλύπτουν ποτάμια λεύτερα ζώα
και μια άμετρη κραυγή φλόγα από βουνό σ’ άλλο
βουνό προάγγελος μιας μέρας που δίκαια ανταμείβει που δίνεται
στον κόσμο
μ’ ακράτητη
ηδονή
(…)
Ύστατο χαίρε για τον ποιητή
Οταν άνθρωποι σαν τον Αντρέα φεύγουν, τότε αυτός ο φτωχός τόπος, ρημαγμένος από τη συναλλαγή και την έλλειψη σημείου αναφοράς, φτωχαίνει ακόμη περισσότερο. Ήταν ένας από τους λίγους ονειροπόλους που περνούσαν τους δρόμους της Αθήνας ψιθυρίζοντας στίχους σαν εξορκισμό στο κακό που βάθαινε. Άδικα και νωρίς Αντρέα, αλλά άδικα και νωρίς δεν παθαίνουν όλα;
Θόδωρος Αγγελόπουλος, Τουρκία, 24 Μαρτίου 2010
* * *
Εφυγε ο ποιητής. Έφυγε ο Αντρέας. Έφυγε ο φίλος μου. Οι λέξεις και οι συλλαβές χάνουν τη σημασία τους. Το σώμα - κείμενο δεν υπάρχει πια. Δεν ξέρω τι να πω. Θρηνώ τον θάνατο του. Τον θυμάμαι το 65, το 72, το 80, το 93 το 2002 και την Παρασκευή που μιλήσαμε στο τηλέφωνο. Για ένα είμαι σίγουρος ο στίχος του από τον « Ορέστη» μέχρι το «Πέραμα» θα σκίσει τον χρόνο και θα λειτουργήσει για πολλές επόμενες γενιές σαν αρχαιολογικό εύρημα για την γνώση της εποχή μας. Ο Αντρέας μας ήταν μοναδικός. Καλό σου ταξίδι, αγαπημένε μου, μαζί σου φεύγει και ένα κομμάτι από την καρδιά μου.
Θάνος Μικρούτσικος,
Αθήνα, 22 Μαρτίου 2010
Τι έκανες Αντρέα, μήπως δεν πήρες τα χάπια σου; Τι δεν πρόσεξες; Ή μήπως ήταν όπως λεν γραμμένο;
Και τώρα τι κάνουμε; Τα πρόλαβες όλα, ή τα άφησες στη μέση; Θυμάμαι το Μάνο καμιά εβδομάδα πριν πεθάνει το είχε καταλάβει και μου λέει: Κρίμα! θα φύγω και αισθάνομαι πως ακόμα δεν έχω κάνει τίποτα.
Καλό ταξίδι Αντρέα! Όμως πως να σβήσω το τηλέφωνο σου απ το κινητό μου; Καλό ταξίδι Ανδρέα μας κι αν βρεις τους άλλους εκεί που πας, πες τους συγνώμη αν δεν τα συνεχίζουμε όπως θα ήθελαν, μα όμως δεν τα παρατάμε ούτε θα τους προδώσουμε. Απλά όπως λέει και Παναγιωτόπουλου σε ένα τετράστιχο απ’ τις κωμοπόλεις: «μα ήρθαν δύσκολοι καιροί \ για ήρωες και μύθους /για τι η τιμή πουλήθηκε /φτηνά στους τοκογλύφους.»
Ηλίας Λιούγκος, Αθήνα, 24 Μαρτίου 2010
Σημείωση
1. Να με συγχωρήσει ο Αντρέας που για λόγους πρακτικούς αναγκάζομαι να βανδαλίσω την οπτική των ποιημάτων που παραθέτω, μολονότι γνωρίζω πως γι’ αυτόν αποτελούσε αναγκαία συνθήκη της δουλειάς του.
Και στην Κύπρο
Παρουσίασε στο Centre Georges Pompidou ποιητικά του δρώμενα καθώς και μια επιλογή ελληνικών ντοκιμαντέρ ("Ελληνικός Πολιτιστικός Μήνας", 1981). Διοργάνωσε στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο ποιητικές και άλλες εκδηλώσεις, και εκπροσώπησε την ελληνική ποίηση στο εξωτερικό, στις συναντήσεις "Διεθνές Φεστιβάλ Καινούργιας Ποίησης" (Παρίσι, 1983), "Διεθνείς Συναντήσεις Ποίησης" (Cogolin, 1985), "Polyphonix" (Παρίσι, 1986) και "Φωνές της Μεσογείου" (Lodeve, 2005). Ποίησή του μελοποίησαν οι συνθέτες Θωμάς Σλιώμης, Χάρης Ξανθουδάκης, Πάρις Παρασχόπουλος, Ηλίας Βαμβακούσης. Έχει εκδώσει, εν όλω, τις ποιητικές συλλογές: "Όργια και εμπόδια" (Εξάντας), "Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι" (Μαραθιά), "Επίμαχα, Κορμί κείμενο" (β' έκδοση, Μαραθιά) και "Πέραμα" (Μανδραγόρας).Ο Ανδρέας Παγουλάτος υπήρξε, επίσης, πολύ γνώριμος στο κυπριακό κοινό, καθώς ήταν ένας από τους βασικούς και σταθερούς συνεργάτες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού στο «Φεστιβάλ Εναλλακτικού Κινηματογράφου», ενώ σημαντικές ήταν και οι εκδηλώσεις ποιητικού χαρακτήρα που διοργάνωσε κατά καιρούς.
Η είδηση του θανάτου του προκάλεσε ανείπωτη θλίψη στους συνεργάτες του στο Υπουργείο Παιδείας, στην Brave New Media και στο Θέατρο Ένα, αλλά και σε όσους τον γνώρισαν και όσους υπήρξαν αναγνώστες ή ακροατές τού διεισδυτικού και γοητευτικού λόγου του.
*εφημ. "η σημερινή" Λευκωσία http://www.sigmalive.com/simerini/politismos/250334
~~~~~~///~~~~~
* Να σημειώσουμε ότι ο Αντρέας Παγουλάτος ήταν και συνεργάτης του περιοδικού "ΥΦΟΣ" με δημοσιεύσεις ποιημάτων του ή και με θεωρητικά κείμενα για τον Κινηματογράφο (δείτε τεύχος 12ο, (πρωτοπορίες & μετανεωτερική σκέψη) Μάρτιος - Μάϊος 2005, με τίτλο "Σκηνοθεσία της πραγματικότητας και κινηματογραφική γλώσσα στην ιστορια του κινηματογράφου" (ντοκιμαντέρ, πρωτοπορίες και πειραματισμοί) σελ. 69-97).
Έτσι λοιπόν με πρόταση του συνεργάτη μας και φίλου του Αντρέα επίσης ποιητή και πανεπιστημιακού Φίλιππα Νικολόπουλου θα γίνει τον Απρίλιο μια ποιητική και μουσική βραδιά ώς ένα αποχαιρετιστήριο Αντίο στον Ποιητή Αντρέα Παγουλάτο.
από την Σύνταξη του περιοδικού "Υφος"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου