* on-line.gr *

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Editorial: Το περιοδικό μας ξεκίνησε από τον Πάνο Σ. Αϊβαλή, δημοσιογράφο πριν είκοσι δυο χρόνια [1996] με μοναδικό σκοπό την παρουσίαση όλων των τάσεων της Λογοτεχνίας -ελληνικής και ξένης- με κύρια έμφαση στην ελληνική λογοτεχνία και ποίηση. [ http://genesis.ee.auth.gr/dimakis/Yfos/Yfos.html ]
Η Φωτό Μου
Επιμέλεια Σελίδας: Πάνος Αϊβαλής - kepeme@gmail.com...............................................................................
δ/νση αλληλογραφίας: Μεσολογγίου 12 Ανατολή Νέα Μάκρη 190 05, τηλ. 22940 99125 - 6944 537571
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
«O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό…». Γκαίτε
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Powered By Blogger

Κυριακή 27 Απριλίου 2008

"Η ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ" του Νίκου Μαυράκη

Η παγκόσμια ποίηση από την εποχή του χαλκού έως σήμερα:
Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας επιδίωξε τη δημιουργία μιας επιτομής που φιλοδοξεί να συμπεριλάβει τους κυριότερους σταθμούς της πορείας της ποίησης ανά τους αιώνες, καθώς και τα σπουδαιότερα θέματα που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν οποιονδήποτε θέλει να ασχοληθεί με αυτή. Δόθηκε έμφαση σε σύγχρονες τάσεις και σχολές οι οποίες δεν καλύπτονται επαρκώς από την ελληνική βιβλιογραφία, αλλά και στην επισήμανση περιπτώσεων προσπάθειας σφετερισμού ή υποβάθμισης μορφών ποίησης ή ποιητών (χαρακτηριστική στον ελληνικό χώρο είναι η περίπτωση του Ανδρέα Εμπειρίκου, ο οποίος δεν αξιώθηκε να δει ούτε ένα κρατικό βραβείο για την προσφορά του).
Κατά την ανάπτυξη ορισμένων θεμάτων έχει δοθεί μεγαλύτερη ή μικρότερη έμφαση από αυτή που θα απαιτούσε ο «κανόνας». Αυτή η επιλογή οφείλεται είτε στην εξαντλητική κάλυψη του θέματος από την εγχώρια βιβλιογραφία, είτε σε εμφατικό τονισμό λόγω της σημασίας του στη διεθνή ποιητική σκηνή, είτε στην πεποίθηση για τον σημαντικό μελλοντικό ρόλο που θα διαδραματίσει. Επίσης, έχει δοθεί έμφαση στην παράθεση των βιογραφιών πολλών ποιητών, καθώς και στα στοιχεία εκείνα (ιστορικά, πολιτικά, κοινωνικά και απτόμενα των επικρατουσών φιλοσοφικών τάσεων) από τα οποία ο αναγνώστης μπορεί να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα για τον τρόπο που εξελίχθηκε η ποίηση.
Η άποψη ότι τα βιογραφικά στοιχεία είναι άσχετα και ότι το μόνο που πρέπει να εξετάζεται είναι το ποιητικό αποτέλεσμα δεν βρίσκει σύμφωνο τον συγγραφέα. Στο κεφάλαιο της «Βιοπολιτισμικής διαλεκτικής» έχει γίνει μια προσπάθεια τόσο για την τεκμηρίωση αυτής της άποψης όσο και για τον προσδιορισμό και την τεκμηρίωση των παραγόντων που επηρέασαν, διαμόρφωσαν και προσδιόρισαν τις ποιητικές τάσεις σε συνδυασμό με τις θεωρίες του F. Jameson. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν γίνεται η παράθεση του πλήρους βιογραφικού των ποιητών, αλλά μόνο εκείνων των περιστατικών που διαμόρφωσαν το χαρακτήρα και την ψυχολογική τους κατάσταση κατά τηνεποχή της συγγραφής του κύριου όγκου της δουλειάς τους, καθώς και η περιγραφή των γενικότερων πολιτικοκοινωνικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή των δραστηριοτήτων τους.

Πρέπει να τονιστεί ότι στοιχεία συμπεριφοράς ή πολιτικής και ιδεολογικής τοποθέτησης που εμφανίζονται ως επιβαρυντικά για έναν δημιουργό δεν λειτουργούν απαξιωτικά για το έργο του, διότι η αξιολόγηση τους γίνεται πάντα μέσα από ένα υποκειμενικό ιδεολογικό πρίσμα που μεταβάλλεται συνεχώς χωροχρονικά. Άλλωστε, αν γίνει δεκτή μια τέτοια άποψη, θα πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους δημιουργούς (με αποτέλεσμα να λειτουργήσει ως μπούμεραγκ) αλλά και σ' όλους τους τομείς των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, με συνέπειες που εμφανώς εμπίπτουν στο χώρο της δραματικής ειρωνείας και του παράλογου. Συνεπώς, τα στοιχεία αυτά μοναδικό σκοπό έχουν την εξυπηρέτηση της προσπάθειας για την καλύτερη κατανόηση του έργου και της σύνδεσης του με τον συγγραφέα και την εποχή του. Στην αντίθετη περίπτωση, θα έπρεπε να απορριφθεί το σύνολο σχεδόν των σημαντικών δημιουργών, όπως μπορεί εύκολα να διαπιστώσει ο αναγνώστης αυτού του βιβλίου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μελέτη στοχαστών των οποίων οι ιδέες αποτέλεσαν τα θεμέλια της μετανεοτερικότητας, γιατί είναι προφανές ότι, εκτός από την ποίηση, θα επηρεάσει και τον τρόπο σκέψης των μελλοντικών γενεών. Δόθηκε επίσης έμφαση στην παρουσίαση αρκετών φιλοσόφων, διότι το έργο τους επηρέασε πολλούς ποιητές και συχνά στα βιογραφικά τους γίνονται σχετικές αναφορές. Άλλωστε, δεν είναι δυνατό να υπάρξει πραγματικά μεγάλος ποιητής χωρίς ένα εξαιρετικά διευρυμένο πεδίο γνώσεων και ενδιαφερόντων, το οποίο θα του επέτρεπε να έχει μια πλατιά αντίληψη για τα οικουμενικά ζητήματα, έτσι ώστε το έργο του να μη στέκεται στην επικαιρότητα και στον ορίζοντα προσδοκιών του στενού πολιτισμικού του περιβάλλοντος, αλλά να είναι διαχρονικό και να καλύπτει την προβληματική ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Ο μαρξισμός έχει διαδραματίσει τεράστιο ρόλο στη διαμόρφωση της ποιητικής με τη συνεισφορά του στην εξέλιξη της κριτικής θεωρίας, και η πολιτική -είτε άμεσα είτε έμμεσα- προσπάθησε να καθυποτάξει και να καθοδηγήσει τους ποιητές. Τα θέματα αυτά καλύπτονται στο κεφάλαιο «Ποίηση και Πολιτική».
Οι σχέσεις και οι αλληλεπιδράσεις της ποίησης με την κοινωνία εξετάζονται κάτω από το γενικότερο πρίσμα της κοινωνιολογίας της ποίησης και οι προσπάθειες μελέτης της σχέσης του ανθρώπινου γονιδιώματος με το ποιητικό προϊόν καλύπτονται από το κεφάλαιο της «Ποιητικής νοημοσύνης» (δύο λέξεις που περιγράφουν στις μέρες μας αυτό που υπαινισσόταν ο Πιερ Ρεβερντύ: «Ο ποιητής γεννιέται, το ποίημα γράφεται»).

Για τον Ρεβερντύ, μεγάλος ποιητής είναι εκείνος που ύστερα από αυτόν δεν είναι δυνατό να εξακολουθούμε να στοχαζόμαστε πάνω στα πράγματα, ούτε να γράφουμε όπως πριν. Το έργο του μεγάλου ποιητή είναι εκείνο που η επίδραση του απλώνεται με φυγόκεντρα κύματα ανάμεσα από τα έργα που θα το διαδεχτούν στο μέλλον. Ασφαλώς, η εκτίμηση τόσο ενός μεμονωμένου έργου όσο και μιας εθνικής λογοτεχνίας μπορεί να γίνει μόνο μέσω συσχετισμού με τα έργα και τις λογοτεχνίες των άλλων εθνών. Πράγματι, οι διάφορες εθνικές λογοτεχνίες σχετίζονται μεταξύ τους και έχουν επηρεάσει τόσο πολύ η μία την άλλη, ώστε μόνο με τη συνολική τους επισκόπηση είναι δυνατή η πλήρης κατανόηση καθεμίας ξεχωριστά ή και ακόμη (σε μικρότερη κλίμακα) οποιουδήποτε μεγάλου έργου, ακριβώς όπως οι ποικίλες ομάδες και οι προσωπικότητες μιας ιστορικής εικόνας πρέπει να εκτιμηθούν ως σύνολο, πριν καταλάβουν την αληθινή τους θέση και τις αληθινές τους διαστάσεις.
περισσότερα δες:
http://poetrysodyssey.homestead.com/

Δεν υπάρχουν σχόλια: