Έφυγε σε ηλικία 87 ετών ο Νομπελίστας συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκου

Ο Πορτογάλος Ζοζέ Σαραμάγκου, ουσιαστικά αυτοδίδακτος,
 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1998


Μαδρίτη, Ισπανία
Απεβίωσε σε ηλικία 87 ετών ο Νομπελίστας Πορτογάλος συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκου. Ο εκδότης του δήλωσε ότι ο Σαραμάγκου πέθανε στο σπίτι του στο Λανθαρότε, στα Κανάρια Νησιά.
Σύμφωνα με τον εκδότη, Τζεφερίνο Κοέλο, η κατάσταση της υγείας του συγγραφέα είχε επιδεινωθεί μετά από μία πρόσφατη ασθένεια.
Από το 1993 ζούσε στο νησί Λανθαρότε μαζί με τη σύζυγό του, Πιλάρ. Ο συγγραφέας, που έπασχε από λευχαιμία, νοσηλεύθηκε αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια στο νοσοκομείο κυρίως εξαιτίας αναπνευστικών προβλημάτων.
Ο Ζοζέ Σαραμάγκου γεννήθηκε το 1922 στο χωριό Αζινιάγκα της Πορτογαλίας. Χρειάστηκε να εγκαταλείψει νωρίς το σχολείο για να δουλέψει.
Ιστορίες-ύμνοι για τον κάθε Ανώνυμο
Η πρώτη του νουβέλα Γη της αμαρτίας εκδόθηκε το 1947, μεσολάβησαν όμως τριάντα περίπου χρόνια μέχρι την έκδοση του σημαντικότερου μέρους του έργου του, για το οποίο βραβεύτηκε το 1998 με το βραβείο Νόμπελ.
Το βιβλίο του Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον δέχθηκε τα πυρά της πορτογαλική εκκλησίας, ενώ η πορτογαλική κυβέρνηση απέρριψε την υποψηφιότητά του για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας, γεγονός που ώθησε τον συγγραφέα να κατηγορήσει την κυβέρνηση για λογοκρισία.
Ανάμεσα στα πιο γνωστά του μυθιστορήματα είναι: Εγχειρίδιο ζωγραφικής και καλλιγραφίας (1977), Από τη γη θρεμμένος (1980), Το χρονικό του μοναστηριού (1983), Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις (1984), Η πέτρινη σχεδία (1986), Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας (1988), Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον (1997), Περί τυφλότητος (1995), Όλα τα ονόματα (1997), Η Σπηλιά, Περί Φωτίσεως, Περί Θανάτου, Άνθρωπος Αντίγραφο.
Με τη λεπτή ειρωνεία στα κείμενά του, τους διαλόγους που μπορεί να εκτείνονται σε μία παράγραφο «μήκους» τριών σελίδων και χωρίς ούτε μία παύλα, τους πρωταγωνιστές στους οποίους δεν θέλει να χαρίσει ούτε καν όνομα, ο Σαραμάγκου χρησιμοποίησε και τελικά υπερέβη την αλληγορία, καταφέρνοντας να μεταδώσει στα έργα του την αγνή του αγάπη για τον άνθρωπο, την ειλικρινή καχυποψία στην Εξουσία και να κάνει αυτό που θέλει να κάνει κάθε πραγματικός συγγραφέας: Να πει μία ιστορία.
Οι ιστορίες των βιβλίων του φαίνονται περίεργες, αλλά η εκκεντρικότητά τους είναι απροσποίητη: Στο «Περί Θανάτου», ο Χάρος (γυναίκα, για τον Σαραμάγκου, εξαιτίας του γραμματικού γένους του θανάτου στα πορτογαλικά) αποφασίζει να κάνει απεργία: Η αρχική ευφορία γρήγορα γίνεται εφιάλτης όταν το ένα πρόβλημα ακολουθεί το άλλο, τα νοσοκομεία ξεχειλίζουν από αρρώστους, στην Εκκλησία δεν μένει πια τίποτα για να τρομοκρατήσει τους πιστούς, και τα γραφεία κηδειών επιβιώνουν κηδεύοντας σκύλους και καναρίνια.
Στην «Πέτρινη Σχεδία», ολόκληρη η Ιβηρική χερσόνησος ξεκολλάει από την ήπειρο της Ευρώπης και αρχίζει να πλέει στον Ατλαντικό (ορίστε μία λύση για τα ελλείμματα, θα σχολίαζε σήμερα ο συγγραφέας). Στο «Περί Τυφλότητος», που έγινε πριν από λίγα χρόνια ταινία, τον πληθυσμό μίας ολόκληρης χώρας χτυπά ξαφνικά μία επιδημία τυφλότητας από την οποία γλιτώνει μόνο μία γυναίκα.
Στο «Περί Φωτίσεως», η ίδια χώρα πλήττεται αυτή τη φορά από μία επιφοίτηση: Ίσως στο πιο πολιτικό του μυθιστόρημα, ο Σαραμάγκου βάζει τους ψηφοφόρους ενός ολόκληρου κράτους, που μοιάζει πολύ με την Πορτογαλία, να απορρίπτουν συλλήβδην τους πολιτικούς τους ψηφίζοντας δύο φορές συντριπτικά λευκό στις εκλογές. Οι πολιτικοί εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα στην τύχη της, αλλά οι ελπίδες τους διαψεύδονται: Η πόλη όχι μόνο δεν βυθίζεται στο χάος, αλλά φαίνεται να αποδεικνύει ότι δεν τους χρειάζεται.
Ο «Άνθρωπος Αντίγραφο» είναι ένα από τα λίγα βιβλία στα οποία ο πρωταγωνιστής έχει όνομα, αλλά δυστυχώς αυτή τη φορά του λείπει η προσωπικότητα.
Το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο Κάιν εκδόθηκε το Νοέμβριο. Το βιβλίο εξιστορεί με ειρωνικό τρόπο τη βιβλική ιστορία της δολοφονίας του Άβελ από τον αδερφό του Κάιν, προκαλώντας και πάλι την Καθολική Εκκλησία.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου ο συγγραφέας είχε πει ότι η Βίβλος είναι «ένα εγχειρίδιο κακής ηθικής» και «ένας κατάλογος με ό,τι χειρότερο έχει η ανθρώπινη φύση».
Μέσα σε εξήντα χρόνια ο Ζ.Σαραμάγκου εξέδωσε 30 έργα: μυθιστορήματα, ποιήματα, δοκίμια και θεατρικά έργα.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press